O URUBÚ LAMBÓN

Sabedes o que é un urubú? É o nome que usan no Brasil para chamar un paxaro parecido cun avoitre, ou mellor cun cóndor andino. Ten máis nomes, como zopilote no México, gallinazo no Ecuador ou zamuro na Venezuela.

Mais como esta historia decorre no Brasil, na Foz do Iguazú, cabo das cataratas do Iguazú, chamaremos a ave como fan os brasileiros.

En fin, este urubú tiña até nome. Chamábase Cido, por “aparecido de repente”, visto que apareceu nun contentor de lixo cando mal era un pitiño. Morrería alí el só de non ser recollido pola Carliña, unha muller de grande corazón, que se ocupou del e o coidou como se fose seu propio fillo.

Acostumouno a comer cousas de humanos, con moito doce, porque era moi lambona, de xeito que Cido tamén se tornou moi lambón. Adoraba os bolos con crema, os pasteis de nata e as tortas con chocolate ou baunilla.

Por sorte para el, os urubús non desenvolven colesterol, mais si estaba máis gordecho do calquera conxénere seu. Era todo un espectáculo velo comer doces. Os boliños redondos e pequenos lanzábaos para o ar e engulíaos.

A vida de Cido podería ter sido fantástica, mellor que a de ningún outro urubú, visto que viviría toda a vida coa Carla, e xa non sabía ser un urubú selvaxe que se alimenta do lixo ou da carnaza.

Case que fai envexa pensar que a vida dun urubú, ou de calquera animal de compañía pode decorrer así, case...

Mais por veces as cousas son máis complicadas, tamén para unha mascota. E Cido foi vítima da desgraza. Todo comezou por un accidente de tránsito, cando a Carliña deu con varios ósos quebrados no hospital, e ademais perdeu a memoria, por tanto non se recordaba do Cido.

Mentres estaba na cama, cunha perna no alto enxesada, non paraba de se repetir:

— Sei que me esquezo de algo... ou de alguén, mais non sei sequera quen son eu.

Exacto, naqueles momentos, a súa memoria estaba en branco. Os doutores dicían que probabelmente a recuperaría, mais que iso tomaría o seu tempo e que, entrementres, tería que tomar moito líquido e relaxar. Con todo, no seu subconsciente, a imaxe do Cido brigaba por saír, mais non daba atravesado o muro da mesmoria.

E o urubú, o que é que facía? Pois, simplemente, morría de fame. Aínda que fose un bicho moi intelixente (conseguira abrir a neveira e comer o que por alí había, primeiro o doce e despois o salgado), chegou o momento en que toda a comida da casa esgotou.

Que fame pasaba o coitado! E onde estaba a Carliña? Por que é que ela non viña ocuparse del? Teríao esquecido? Abandonárao? Con todo, o que máis atormentaba o urubú era a fame. Tiña que comer e xa.

Mexeu as asas e alzou o voo. Felizmente había unha xanela aberta no apartamento, que a Carliña costumaba deixar así para que Cido voase até o parque de fronte, mais o urubú estaba afeito a facer voos verdadeiramente breves, porque non tiña que procurar a comida e, por tanto, non tiña de percorrer distancias; doutro lado, pesaba máis do que un urubú normal, tiña algo de sobrepeso. Por tal, cansaba de seguida de voar. Que desgraza. Mais daquela non había máis hipótese que buscar comida. Saltou da xanela e fixo un breve voo até a primeira árbore do parque. Alí pousou.

— A ver —debeu pensar a ave—, por aquí ten que haber algo que eu poida comer.

Fitou en derredor e descubriu que un neno ía comendo un pastel. Tiña toda a boca rodeada de crema. Era un pastel enorme cuxo cheiriño até chegaba ao urubú, quen non o pensou dúas veces e se lanzou contra o cativo, pola traseira, estricou unha garra e levoulle o pastel.

ZAS! Foi unha operación limpa. O cativo demorou uns segundos até comezar a protestar, non esperaba aquel ataque dos ares.

— Eeeehhhh! — berrou, mais Cido xa se afastaba, mais non tanto como faría un urubú corrente, mal conseguiu atinxir unha xota uns poucos metros por riba do chan, onde comeu con ansiedade o pasteliño, mais non o daba satisfeito, nen remotamente, pois a súa fame, se cadra, era aínda maior.

Espreitou polo parque, mais non vía nada. Porén, na rúa que ficaba ás súas costas detectou unha esplanada de pastelaría, na realidade era o que os brasileiros chaman lanchonete, onde a xente tomaba cousas na rúa, ás veces cun café, ou un zume.

Esculcou entre as mesas até que descubriu aquela porción de torta de amora con queixo e marmelada. Tomou folgos e aventouse contra ela. Estaba a ser consumida por unha señora grandona que cada vez que levaba unha cullerada para a boca largaba un suspiriño de pracer, porque era a persoa máis lambona de toda a cidade. Mais a señora si viu vir o Cido e até adiviñou as súas intencións. Por iso, cando o paxaro, ao bordo das súas enerxías, estricou as patas para atrapar a torta, a señora agarróullelas e fixo un movemento brusco para un lado, de maneira que as garras do coitado urubú non chegaron nen a rozar a superficie da torta, co gustosa que ela parecía. Ademais, a señora largou un chío que parecía máis propio dun animal que dunha persoa:

— Iiiiirgh!!

Estaba dándolle a entender que non podía aproximarse máis, outramente ela mesma lle espetaría as poutas, porque a boa señora era ben brava, que até as unllas parecían coitelas.

Despois daquel fiasco, Cido entendeu que tiña que continuar coa busca de comida. Rapinar na cidade non era fácil e, ademais, el cansaba axiña de voar, ou polo menos de facer ataques aéreos, que era algo máis propio das aguias, non dos urubús.

Algo no seu interior xurdiu para lle facer saber que el era unha ave que se alimentaba de carnaza, ou de lixo. Viu algúns urubús voaren alto. Eles tiñan que saber onde había comida.

Nunha última tentativa, Cido ergueu o voo do chan e subiu, subiu e subiu até ficar por riba das árbores do parque e dos principais predios. Os outros urubús ían de présa demais para el, mais conseguiu divisar para onde é que se dirixían. Era un vertedoiro fóra da cidade.

Levoulle tres veces máis chegar até alí do que a calquera urubú, pois tivo que facer paradas polo camiño. Arfaba coma un humano, non podía coa súa alma, mais chegou.

Aquel vertedoiro de lixo era un restaurante de autoservizo para urubús, gaivotas e outros bichos que acudían alí para comeren de graza e sen esforzo.

Cido procurou e axiña notou que os mellores lugares estaban xa ocupados por enormes urubús. Así que chegou, o resto da colonia de paxaros ollou para el cunha mestura de interese e de curiosidade. Era un forasteiro, diso non había dúbida. Non se vían paxaros tan gordechos por alí. En fin, Cido morría de fame, por tanto, non prestou atención aos ollares do resto de aves, mais elas non paraban de enxergalo.

Co beco remexeu no chan de lixo e procurou algo que levar á boca. Alí non atoparía pasteis nen nada polo estilo, mais o que é que había?

Atopou un verme grande, ben, era unha eiruga chea de líquidos. Alí andaba a remexer no chan, a tentar regresar para as profundidades do lixo. Porén, o instinto empurrou a ave a capturala. E capturouna. E enguliuna. E vomitouna. Que noxo!!

O episodio foi visto por varios paxaros, que, á súa maneira, largaron unha gargallada (non me pregunten como rin as aves, só sei que rin, mais nós, humanos, nen notamos).

Non se ía render. Aos poucos atopou unha coxa de polo. Tiña bo aspecto. Tamén a enguliu dun golpe... mais non se decatou de que era de plástico até que foi moi tarde. E aquela non puido cuspila, xa estaba no seu estómago.

Que horror! Por acaso era tan complicada a vida dun urubú selvaxe? Por que tiña que pasar el por iso?

Mais o peor eran as risadas do resto dos paxaros. Como podían ser tan crueis. Con todo, Cido era moi orgulloso, non ía renderse facilmente, non señor.

Aínda tentou unha terceira vez capturar algo. Mexeu co beco no chan novamente e —bingo!— atopou un rato morto. Fedía moito, na verdade, mais era tanta a fame que non hesitou. Comeuno. Por un instante veulle a náusea, mais non vomitou. Ficoulle dentro.

E así decorreron tres semanas.

No hospital, Carliña recuperou de repente a memoria. Foi grazas un urubú mozo que pousou no peitoril da xanela do hospital. De alí chiou.

— Cido! —gritou a muller de repente.

Todas as súas lembranzas regresaban á súa cabeza. Recordouse do seu querido urubú. O que tería sido del? Non sabía procurar comida. Morrería de fame?

Sen pensalo dúas veces, ergueuse, vestiuse como puido, axeitando o xeso da perna con moito esforzo a través das calzas, agarrou un par de muletas que había ao pé da cama e saíu do cuarto.

— Onde cre que vai? —perguntoulle a enfermeira no corredor da que a viu saír.

— Vou buscar o meu Cido —dixo toda decidida e non houbo forza humana que a detivese.

O primeiro que fixo foi apañar un taxi á saída do hospital. Regresou ao seu lar, mais como era de esperar, alí non estaba o urubú. Non estaba cando chegou, mais mentres a muller sentaba diante da mesa cunhas bolachiñas para trazar un plano de busca do urubú, sentiu un bater de asas na xanela aberta.

Alí pousou un urubú. No inicio, pensou que fose Cido, mais axiña viu que non era el, tratábase dun urubú normal, isto é, fraquiño, coas penas cubertas de po e porqueira, como acontece cos urubús bravos; o seu sempre tiña as penas brillantes e era duplamente gordo.

Mágoa, unha bágoa escapou pola bochecha da muller, mais tiña que se concentrar nun plano para buscar o seu Cido pola cidade. Chegaría até o lado arxentino se fose preciso, caso marchase para o país do outro lado do río Iguazú.

Mais o urubú pousado na xanela chiou varias veces. Non deu resultado. Á vista de que a muller estudaba un mapa na mesa e non reparaba no urubú, a ave saltou para o chan e camiñou para ela. E sen pedir licenza —como ía facelo, era unha ave e non falaba—, comezou a engulir as bolachas unha por unha.

Carliña reparou nese detalle, mais antes de que ela puidese reaxir, o urubú foi para o frigorífero e abriuno.

Só un urubú podería saber facer iso.

— Cidoooo! — berrou a muller e correu aos pulos, coxa, para el.

Apertouno, bicouno, fíxolle festas no lombo

— Que che aconteceu? Sufriches moito? Eh?

— Iiiirgh — chiou o urubú, que traducido vén sendo: “Nen imaxinas”

Que lonxe estaba Carliña de vir saber que durante aquelas tres semanas o seu Cido aprendera a vivir como un verdadeiro urubú selvaxe, que aprendera a procurar comida, que comera san (“san” para un urubú), que perdera o peso que lle sobraba (e era moito), que se fixera respectar polos outros urubús... En fin, virou un urubú de verdade, mais que ás veces regresaba ao seu lar porque tiña saudades de Carliña, que era coma a súa mai.

— Vou saír comprar unha torta tripla con morango, nata, amoras, queixo, baunilla, chocolate, améndoas, maní e pistacho, todo iso xunto.

Mais Cido, que entendía a linguaxe humana aínda que non puidese responder, non concordaba. Algunhas bolachas, si, mais comer tantas lambetadas coma antes, non. E tiña que o explicar á súa mai humana.

Así, mentres Carliña ía á pastelaría coas muletas, Cido saíu voando pola xanela. Esperou pousado nunha póla próxima até que a muller saíu coa torta meirande que tiñan feito naquela cidade.

E, de repente, BLUUUM!

A torta rematou no chan. O propio Cido empurrara a torta para o chan.

— Que fixeches? —preguntou Carliña sen dar crédito ao que fixera o seu querido Cido—. Toleaches?

Carliña atribuíra aquel estraño comportamento ás tres semanas que Cido pasara entre os seus conxéneres, que o deberon levar até un sufrimento extremo.

Con todo, pouco a pouco comezou a comprender que Cido só ía comer cousas propias de urubús. Todos os días acudía ao vertedoiro do lixo para procurar a súa comida.

E os doces?

Os doces moderounos moito, só comía de cando en vez algunhas bolachas, mais renunciou ás tortas e pasteis.

A Carliña custoulle entender que o seu urubú a amaba como sempre e quería vivir con ela, mais aquela dieta rica en azucres estaba a acabar coa súa saúde; porén, a final entendeu, que remedio.

A única cousa que non daba entendido era que pretendía dicirlle o urubú cada vez que lle chiaba:

— Iababí, iababí, iababí.

Mais para iso precisaría dun tradutor urubú-humano:

— Ven comer comigo ao vertedoiro, que hai uns vermes ben saborosos alí.

© Frantz Ferentz, 2024

UN RATO XIGANTE NAS RÚAS DE CASCABEL (PARANÁ)

 

Todo comezou dunha maneira inesperada. Foi cando Viticulta, muller que adoraba ollar polas xanelas para o exterior, mais sen ela ser vista, observou a rúa.

Daquela, estaba a pasar ferias na casa da súa cuñada e do seu irmán, na vila de Cascabel. Era unha vila moi coñecida porque os seus veciños se gababan de ser os máis precisos en todo canto facían ou dicían, detestaban as vaguidades e as imprecisións. De facto, cando alguén novo ía morar naquela vila, facíanlle un exame de civismo.

E Viticulta, como só estaba de ferias (no máximo, unha semana, outramente terían que lle facer tamén un exame), aborrecía. Non podía ficar a espreitar por tras da xanela como facía na súa propia casa, porque alí non se pasaba absolutamente nada, todo era anodino, aborrecido... Ademais, o motivo polo cal ficara na casa da cuñada e do irmán era que eles lle pediran para facer de coidadora do seu sobriño, o cal resultou ser un anxiño de poucos meses que durmía e durmía sen parar.

E Viticulta voltou dar unha ollada pola xanela. Só por costume, estaba tan afeita a ver cousas da súa propia xanela. Mais alí a xente non metía os fociños na vida allea. Que leria. Ademais, o predio onde moraba a familia da Viticulta era un terceiro andar, sen outros predios á fronte onde ollar.

Mais daquela algo viu. Si, algo estraño, moi estraño. Era de madrugada e non había xente na rúa, polo cal aquilo ben atraeu a súa atención. Tratábase... tratábase... a ver, os farois da rúa lucían moito ben, por tanto non podía haber dúbida. Tratábase dun rato xigante! Si, un rato dun tamaño descomunal que camiñaba tranquilamente pola beirarrúa e paraba a uliscar nos contedores de lixo, como faría un can da rúa.

A Viticulta esfregou os ollos, talvez se tratase dunha alucinación. Mais non, alí estaba o megarrato, tan tranquilo, nese momento deitado na herba sobre as costas.

Non podía ficar de brazos cruzados. Colleu o seu telemóbil e marcou o número das emerxencias.

— Emerxencias de Cascabel, cal é a súa emerxencia?

— Hai un rato xigante na miña rúa, aquí embaixo, el aí todo tranquilo.

— Un rato xigante? Miña mai, que medo, non? Déame o seu enderezo.

A Viticulta deulles o enderezo. En menos de cinco minutos apareceron ao pé da xanela da casa dous camións de bombeiros, cinco autos da policía, un furgón de resgate de animais, e todo iso con moitos bombeiros, policías, veterinarios e até un vendedor de bebidas que acompañaba os servizos de emerxencia nestes casos.

Quen parecía o veterinario chefe achegouse da criatura, que continuaba a durmir a súa soneca alleo a todo barullo ao seu redor. Até parecía que roncaba. A Viticulta observaba todo de riba, agarrada ás cortinas, coa tensión a lle subir até o cocote.

De repente, o veterinario mexeu a man e fixo un xesto tranquilizador aos outros membros da equipa de resgate. Mais non acabou aí a cousa: o veterinario fixo festas ao bicho na barriga, o cal por fin acordou, mais non atacou, non, parecía que gustaba das festas e até permaneceu de patas para o ar para recibir máis mecos na barriga.

A Viticulta non podía crer os seus ollos, mais tivo que se retirar da xanela, porque o sobriño acordara. Probabelmente tocaba mudar cueiras, que é unha cousa pouco agradábel e que envolve moito cheiro.

Mal terminara de mudar as cueiras do cativo, chamaron á porta da vivenda. A campaiña soou moi suave, a producir o inicio do Para Elisa de Beethoven, a música que apaixonara o irmán e a cuñada da Viticulta.

Co miúdo nos brazos, abriu a porta. Alí estaba o veterinario chefe que uns momentos antes atendera a emerxencia. O seu rostro non era precisamente amigábel, ao contrario, tiña unha expresión seria e que agoiraba reprimenda.

— Señora —dixo o veterinario todo serio—, que sexa a derradeira vez que dá unha falsa alarma.

— E logo? Como falsa? Eu vin perfectamante que había un megarrato na rúa, que xa lera sobre eles na internet, nunha páxina de monstros que moran por baixo das cidades! Saen dos esgotos para buscar comida! E ese ten de ser moi perigoso, porque perdeu o rabo nalgunha briga, talvez cun crocodilo tamén dos esgotos.

— A señora está a se ouvir? —retrucou indignado o veterinario—. Iso non era ningún megarrato, era unha capibara, que aquí temos moitas, e o Concello aliméntaas.

A Viticulta quixo entón que a terra a engulise. Na súa necesidade de atopar algo que espreitar, nen parou a ver o que é que había na rúa.

— E vai recibir un castigo por mobilizar inutilmente os servizos de emerxencia da cidade —anunciou moi serio o veterinario, xa acompañado dun axente policial carregado cunha caixa pesadísima de papelón.

— Hei pagar unha multa?

— Unha multa? Non! Vai ter que estudar todos estes dosieres sobre animais, ademais deste manual de como ser unha cidadá honesta —dixo descarregando a caixa nunha mesa da casa—. Deica dúas semanas terá que pasar un exame, como calquera cascabelense... Ah, e ademais, élle prohibido ollar pola xanela máis de dez segundos seguidos.

Iso último foi o máis duro para a Viticulta, o máis duro. Así, ela non sería máis nunca ela...

© Frantz Ferentz, 2024